Jean Prouvé (1901-1984) | alles over mijn favoriete designer

Een tijdje terug bezocht ik Vitra in Oudekerk aan de Amstel om wooninspiratie op te doen. Als een blok viel ik voor de Standard stoel van ontwerper Jean Prouvé. Ik had geluk, want de week erop was er een uitzonderlijke sale bij Vitra, en heb ik twee Standards in de achterbak van mijn Fiat 500 geladen. Ik werd nieuwsgierig naar de andere ontwerpen van Jean Prouvé en kwam achter de veelzijdigheid van deze ontwerper. Van “prefab huizen” tot meubelen en van tankstations tot een fabriek, hij draaide er allemaal zijn hand niet voor om.

De Franse ontwerper Jean Prouvé was een autodidactische architect, en meubel- en industrieel ontwerper. Al in 1923 begon hij een eigen atelier in Nancy. Hij smeedde er lampen, kandelaars en leuningen en begon in deze tijd met het ontwerpen van meubilair. Later ging hij zich naast meubels ook richten op architectuur. Zo ontwierp hij zijn eigen huis, scholen maar ook een huis voor daklozen. Prouvé werkte graag met staal, maar in de Tweede Wereldoorlog was er helaas een tekort aan deze metaalsoort. In die periode ging hij gebruik maken van andere materialen zoals hout. Een prachtig design van hem uit die tijd is bijvoorbeeld de Solvay designtafel. Deze is gemaakt van massief hout maar heeft wel een metalen detail, de dwarsverbinding onder de tafel is gemaakt van gepoedercoat buisstaal.

Jean Prouvé vond de functie van zijn ontwerpen minstens zo belangrijk als de vorm.

Dat blijkt ook wel uit zijn motto: “Ik ben geen architect, ik ben geen ingenieur, ik ben een man van de fabriek.”

Een aantal opmerkelijke feiten:

• Vanaf 1940 was Jean Prouvé actief in het verzet in zijn woonplaats Nancy. Na de bevrijding werd hij zelfs burgemeester van de stad.
• In 1947 richtte Jean Prouvé zijn eigen fabriek ‘Maxéville’ op, waar zo’n 250 werknemers op 25.000 m2 naast meubels ook prefab-huizen en scholen produceerden. Zijn werknemers kende hij – een absolute noviteit in die jaren – vakantiegeld toe. Hij betaalde zijn personeel goed en gaf hen ook uitgebreide scholing.
• Hij ontwierp en bouwde ook huizen voor daklozen.
• Hij heeft een bijdrage geleverd aan de bouw van het Erasmus MC in Rotterdam (1958). Er is in het complex veel gebruik gemaakt van geprefabriceerde elementen, zoals de door Prouvé ontworpen gevelelementen.
  
• Hij ontwierp niet alleen huizen en scholen maar in 1968 ook dit geweldige tankstation voor de firma Total:
  
• In 1971 werd hij zelfs benoemd tot juryvoorzitter van de competitie van het Centre Georges Pompidou, wat vanwege zijn ongeschoolde status internationaal voor ophef zorgde. Hij speelt uiteindelijk een beslissende rol door het ontwerp van Renzo Piano en Richard Rogers te realiseren.

Kunnen wij ons strandhuisje niet naar dit ontwerp bouwen?

In deze timelapse zie je hoe relatief eenvoudig een prefab huisje van de hand van Prouvé opzet wordt. In mijn ogen een perfect strandhuisje!

Stoel Standard

In 1934 ontwierp de Franse ontwerper de Standard stoel. Ook hier komt de functionele kant van Prouvé weer boven: stoelen worden het meest belast op de achterpoten, die het gewicht van het bovenlichaam van de persoon op de stoel dragen. Prouvé integreerde dit eenvoudige gegeven in zijn ontwerp voor de Standard stoel. Voor de voorpoten volstaat staalbuis, aangezien deze minder belast worden. De achterpoten daarentegen bestaan uit dikke, holle buizen die het primaire gewicht overzetten naar de vloer. In het Jean Pouvre museum in Nancy kun je originele stukken nog steeds bewonderen. Maar meubelfabrikant Vitra produceert zijn ontwerpen vandaag de dag nog steeds met succes.

Vitra ziet Prouvé, samen met Charles en Ray Eames, als een van de grootste meubelbouwers van de 20e eeuw. Zijn meubels spelen een belangrijke rol in de collectie van het Vitra Design Museum en zijn werk werd in 2006 gehuldigd in een grote tentoonstelling van het Vitra Design Museum. In nauwe samenwerking met Jean Prouvés dochter, Catherine Prouvé, produceert Vitra sinds 2002 zijn belangrijkste ontwerpen. In 2002 heeft Vitra in samenwerking met de familie Prouvé een aanvang gemaakt met heruitgaven van het werk van de grote ontwerper.

Kijk, dit zijn de mijne. Wat een plaatjes vind je niet?

Naast het prachtige design zitten ze ook nog eens heel fijn. En nu maar sparen voor de volgende exemplaren! Een zwart of rood frame met een naturel eiken zitting denk ik…